Òàáèàò èíñîííèíã áèðëàì÷è ҳà¸ò ìàíáàè âà ÿøàø ìóҳèòè ҳèñîáëàíàäè. ¡ñèìëèê âà ҳàéâîíîò äóí¸ñè òàáèàòäà âà èíñîí ҳà¸òèäà êàòòà ðîë ¢éíàéäè. ßøèë ¢ñèìëèêëàð îçèқëàíèø (ôîòîñèíòåç) æàðà¸íèäà àòìîñôåðàãà ҳà¸òíèíã àñîñè á¢ëãàí êèñëîðîäíè ÷èқàðàäè. Òàáèàòäà ìîääàëàðíè äàâð àéëàíèøè âà òóïðîқ ҳîñèë á¢ëèøè, ¢ñèìëèêëàð âà ҳàéâîíëàð èøòèðîêèñèç á¢ëìàéäè. Èíñîí ¢ñèìëèê âà ҳàéâîíîò äóí¸ñèäàí îçèқ-îâқàò, қóðèëèø ìàòåðèàëëàðè, ôîðìàöåâòèêà, êèéèì-êå÷àê, õèìèÿ âà áîøқà ñàíîàò òàðìîқëàðè ó÷óí õèëìà-õèë õîìàø¸ îëàäè. Øóíèíã ó÷óí áó áèîëîãèê áîéëèêëàðäàí îқèëîíà ôîéäàëàíèø ëîçèì. ¡ñèìëèê âà ҳàéâîíîò äóí¸ñèäàí îқèëîíà ôîéäàëàíèø, óíè қ¢ðèқëàø, áîéèòèø âà åêîëîãèê ҳîëàòèíè ÿõøèëàø ó÷óí áèðèí÷èäàí, ¢ñèìëèêëàð âà ҳàéâîíëàðíèíã áèîëîãèê õóñóñèÿòëàðèíè, èêêèí÷èäàí, óëàðíèíã ҳà¸ò êå÷èðèøèíè áåëãèëàéäèãàí ãåîãðàôèê қîíóíèÿòëàðíè áèëèø êåðàê. Áó қîíóíèÿòëàðíè áèçãà, áèîãåîãðàôèÿ ôàíè ¢ðãàòàäè.