«¡ñèìëèêëàð îëàìèäà ÷åòäàí âà ¢ç-¢çèäàí ÷àíãëàíèøíèíã òàúñèðè» êàáè àñàðëàðèäà ÷åòäàí ÷àíãëàíèøíèíã áèîëîãèê ðîëè î÷èá áåðèëäè. ×. Äàðâèí ôàñîë, áîқëà, ÷èíà, қàøқàðáåäà, ñåáàðãà âà áîøқà ¢ñèìëèêëàðäà ¢òêàçãàí òàæðèáàëàðè àñîñèäà ¢ñèìëèêëàð ãóëëàðèäà òóðëè ìîñëàìàëàð á¢ëèøèíè âà áó àñîñàí ÷åòäàí ÷àíãëàíèøãà ìîñëàøãàíëèãèíè ê¢ðñàòóâ÷è áåëãèëàð ýêàíëèãèíè ýòèðîô қèëàäè. ×. Äàðâèí òàäқèқîòëàðè ¢ñèìëèêëàð ãóëëàø æàðà¸íèíè ¢ðãàíèøãà êó÷ëè òóðòêè á¢ëèá õèçìàò қèëàäè. ¡òãàí àñðíèíã áîøèäà íåìèñ îëèìè Ï. Êíóò (1898-1905) øó ñîҳàäàãè қèëèíãàí èøëàðíè қàìðàá îëóâ÷è IV òîìëèê èëìèé èøëàð ò¢ïëàìíè ýúëîí қèëàäè. Øó òàðèқà ¢ñèìëèêëàð ãóëëàøè âà ÷àíãëàíèøèíè ¢ðãàíóâ÷è êëàññèê é¢íàëèø þçàãà êåëàäè. Êëàññèê é¢íàëèøäà àñîñàí «ãóë ìåõàíèçèìè» íè, ÿúíè óíèíã қàíäàé òèïäà ÷àíãëàíèøãà ìîñëàøãàíëèãèíè òàäқèқ қèëèøãà ê¢ïðîқ ýúòèáîð қèëèíàäè. Øóíèíãäåê, áó òàäқèқîòëàðäà ÷àíãëàíèø ýêîëîãèÿñè ҳàì ¢ðãàíèëàäè.